آفرینش های هنری در نهج البلاغه-ج1-ص257

عبارات این نامه را می توان به شکل زیر تقسیم بندی کرد و زیبایی های بدیعی آن را که موجب موسیقایی و آهنگین شدن آن شده است، بهتر ملاحظه نمود:

اتَی لم افعل:	ذلک استبطاءً لک فی الجسد	5 کلمه	فاصله آن: الجهد
اتَی لم افعل:	(ولا) ازدیاداً لک فی الجسدْ	5 کلمه	الجدّ
	أیسر علیک موؤنة	3 کلمه	مؤونة
	واعجب الیک ولایة	3 کلمه	ولایة
	کان رجلاً لنا ناصحاً	4 کلمه	ناصحاً
	و علی عدونا شدیداً ناقماً	4 کلمه	ناقماً
	استکمل ایّامه	2 کلمه	ایامه
	و لاقی حمامَه	2 کلمه	حمامه
	فاصحر لعدوک	2 کلمه	عدوک
	وامض علی بصیرتک	3 کلمه	بصیرتک
	(وشمر) لحرَب من حاربک	4 کلمه	حاربک
	(وادع) الی سبیل ربک	4 کلمه	ربک

جناس ناقص میان « جد و جهد » و « ناصحاً و ناقما » و « أیامه و حمامه » وجود دارد که آهنگ عبارت را بیشتر می کند؛ لذا دو عنصر ریتم و آهنگ این متن را گوش نواز کرده است.

در خطبه های نهج البلاغه هماهنگی لفظ و معنا و توازن آوایی به حدّی می رسد که متن را به شعر نزدیک می کند. وجود وزن و قافیه و تکرار و علاوه