آفرینش های هنری در نهج البلاغه-ج1-ص239
قَد تَحَیَّرت مَذَاهِبُها راه هایش همه سرگردانی
وَأعجَزَت مَهَارِبُها و گریزگاهایش بی سرانجامی است
وَ خَابَت مَطالبُها و خواسته هایش مایه نومیدی است؛
فَأسلَمَتهُم المَعَاقِلُ پناهگاهش اهل خود را تسلیم مرگ می کند
وَ لَفَظَتهُمُ المَنازِلُ و منازلش ساکنانش را بیرون می افکند
وَأعیَتهُمُ المَحَاوِلُ و چار ه اندیشی ها دل تنگشان می سازد.
فَمِن ناجٍ مَعقُور بعضی رهاشده ای زخم برداشته اند
وَ لَحمٍ مَجزُورٍ و مجروحی پاره پاره تن
وَ شِلوٍ مَذبُوحٍ عده ای با جسدی بی سر
وَ دَمٍ مَسفُوحٍ و دسته ای با خونی ریخته شده.
هیَهاتَ هَیهاتَ هیهات هیهات
قَدفَاتَ مَا فَاتَ از دست شد، هر چه شد
وَ ذَهَبَ مَاذَهَبَ [1] و رفت، آنچه رفت ».
این خطبه دارای ریتم های متعددی است که در هر بند تغییر می کند که مهم ترین کارکرد این تغییر و تنوع، ایجاد نشاط و پویایی در مخاطب است که موجب می شود، احساس کند با متن تازه ای روبروست و درنتیجه بهتر به آن گوش دهد. ویژگی های موسیقایی این متن به شرح زیر است:
● ریتم ناشی از انباشت آواها. مثل حرف باء در این کلمات: « خالب، حالب، محروب، مسلوب، حرب، سلب، نهب، عطب و ذهب ».
● تکرار حرف نون: « العنون، الحرون و الخؤون …».
● تکرر حرف دال: « الجحود، الکنود، العنود، الصدود، الحیود، المیود ».