آفرینش های هنری در نهج البلاغه-ج1-ص223

در این متن ویژگی های موسیقایی را به شرح زیر می یابیم:

● در عبارت نخست تکرار حرف میم = 4 بار.

● تقابل الموت و الحیاة.

● تکرار کلمه: مالک.

● تقابل و تضاد در « الخالق و الممیت »، « المبتلی و المعافی ».

● هماهنگی میان « النعماء، ابتلاء والجزاء » در آواها.

● جناس ناقص میان « خُلِقتَ و عُلِّمتَ …».

در این جملات اگر حالت نوشتاری را تغییر دهیم، به متن شعری نزدیک می شود: « الیَمینُ وَالشِّمَالُ مَضَلَّةٌ وَالطَّریقُ الوُسطَی هِیَ الجَادَّةُ. عَلیهَا بَاقِی الکِتابِ وَ آثارُ النُّبُوَّةِ وَ مِنها مَنفَذُ السُّنَّةِ وَ إلَیهَا مَصیرُالعَاقِبةِ …:^[1]

« اگر به دست راست روی نهی، به گمراهی افتاده ای و اگر به دست چپ گرایی، باز هم به گمراهی افتاده ای؛ پس راه میانه را در پیش گیر که رهایی در همان است. قرآن کتاب ماندگار الهی و نشانه های نبوت بر آن قرار گرفته و مسیر حرکت سنت است و سرانجام نیکو بدان باز گردد ».

« الیمین و الشمال مضلة

والطریق الوسطی هی الجّادة؛

علیها باقی الکتاب و آثار النبوه

و منها منفذ السنّة

و الیها مصیر العاقبه ».

چنان که ملاحظه می شود، این متن به شعر نزدیک تر است تا نثر. این حالت شعری با عنصر جابه جایی واژگان در جمله ها مثل « علیها، منها و الیها » به وجود آمده است. علاوه بر اینکه همخوانی آوایی در این سه کلمه به وسیله