آفرینش های هنری در نهج البلاغه-ج1-ص108

کار ممکن نباشد، باز هم در همه حالات می کوشد تا به ذُروه مطلوب برسد. انتزاعی آرمانی پدید آورد و وحدت ایجاد کند ».^[1]

مهم ترین کارکرد یک متن ادبی و هنری کارکرد زیبایی شناسیک آن است. وجه ویژه و تمایزبخش پیام هنری و ادبی از دیگر پیام ها، شکل و شیوه بیان آن است. همین شیوۀ بیان است که موجب ماندگاری اثر ادبی و هنری می شود؛ همان چیزی که فرمالیست های روسی آن را آشنایی زدایی می نامیدند. نشانه شناسان برای متن های زیبایی شناسیک ویژگی هایی قایل اند؛ از جمله « اومبرتو اکو » می گوید:

1. متن زیبایی شناسیک کاری خاص دارد؛ یعنی شکلی ویژه از مهارت در بیان در آن یافتنی است.

2. این مهارت ( زیبایی شناختی ) موجب ارزیابی مجدّد محتوا می شود، ارزیابی مجدد محتوا نیز موجب این مهارت می شود.

3. این کارکرد دوگانه، گوهری ویژه و صفتی یک سر اصیل را از کارکرد نشانه ایجاد می کند؛ به ویژه اینکه در آن رمزگانی بازتاب می یابد که کارکرد زیبایی شناسیک نشانه ها به آن استوار است؛ بدین سان امکان فراشد دگرگونی در رمزگان را فراهم می آورد.

4. تمامی این عملکرد هرچند متمرکز است بر رمزگان، اما به گونه ای پیگیرگونه ای جدید از آگاهی از جهان را موجب می شود.

5. کار زیبایی شناسانه به شکلی تکرارشونده به وسیله گیرنده اش کشف می شود و مورد دقّت قرار می گیرد؛ گیرنده ای که خود درگیر کنش پیچیده تأویل است؛ ازاین رو فرستنده پیام زیبایی شناسیک باید