پایگاه تخصصی فقه هنر

آفرینش های هنری در نهج البلاغه-ج1-ص63

وجود می گذارد. خلاصۀ کلام اینکه چنین تجربه ای موجود آفرینش گری است ».[1]

در میان تولیدات آدمی و آنچه او می آفریند، تنها اثر هنری است که منش رویدادی ندارد؛ به این معنا چیزی امروز ساخته می شود که فردا به کاری بیاید. آینده در تولید محدود و مقیّد می شود و به هیچ رو قلمرو آزادی نیست. « در هیچ یک از محصول های تولیدی ما آینده بدان شکل که رها از هر تعیّن و کارکرد باشد، نقش نمی یابد؛ مگر در اثر هنری »؛[2] « پس شاعر یا هنرمند جهان تازه ای را می آفریند و کارش را محدود به دنیای موجود نمی کند. هنرمند با طرح رخدادهایی که احتمال دارد، روی دهند، گام از دایره تنگ و بستۀ رویداد و ” دنیای موجود ” بیرون می گذارد و شعر یا اثر هنری را همچون بیانگر یا نمایشگر ” دنیای کهن ” می سازد ».[3]

مشکل در تعریف اثر هنری یا آفرینش هنری همچنان باقی است. اثر هنری چیست ؟ پاسخ به این پرسش و تنوّع پاسخ ها گواه آن است که به سادگی نمی توان به تعریفی ثابت و قطعی دست یافت. تعریف ها نسبی و محدودند؛ مثلاً اگر « اثر هنری » را در گستره مسئله نسبی نگری فرهنگی و تاریخی قرار دهیم، مطالب ذیل خودنمایی می کنند:

1. ما امروز پدیده هایی را هنری می خوانیم که در روزگاری نه چندان دور، یا اصلاً وجود نداشتند یا هنری دانسته نمی شدند.

2. این « ما » که به چیزهایی تازه عنوان هنری می دهیم، نمی تواند بیانگر یا نمایانگر همه آدم هایی باشد که امروزدرپهنه فرهنگ های گوناگون زندگی

  1. 1. . همان.
  2. 2. . بابک احمدی؛ آفرینش و آزادی؛ ص198.
  3. 3. . همان، ص200.