مبانی هنری قصه های قرآن-ج1-ص87
درگاه غار دو دست خويش دراز كرده بود. اگر به سروقتشان مى رفتى گريزان بازمى گشتى و از آنها سخت مى ترسيدى . همچنين بيدارشان كرديم تا با يكديگر گفت و شنود كنند. يكى از آنها پرسيد: چند وقت است كه آرميده ايد؟ گفتند: يك روز يا پاره اى از روز را آرميده ايم. گفتند: پروردگارتان بهتر داند كه چند وقت آرميده ايد. يكى را از خود با اين پولتان به شهر بفرستيد تا بنگرد كه غذاى پاكيزه كدام است و برايتان از آن روزيتان را بياورد. و بايد كه به مهربانى رفتار كند تا كسى به شما آگاهى نيابد . زيرا اگر شما را بيابند سنگسار خواهند كرد، يا به كيش خويش درآورند. و اگر چنين شود تا ابد رستگار نخواهيد شد . بدين سان مردم را به حالشان آگاه كرديم تا بدانند كه وعده خدا راست است و در قيامت ترديدى نيست. آنگاه درباره آنها با يكديگر به گفت و گو پرداختند و گفتند: بر روى آنها بنايى برآوريد ـ پروردگارشان به كارشان آگاه تر است ـ و آنان كه بر حالشان آگاه تر شده بودند، گفتند: نه، اينجا را مسجدى مى كنيم . خواهند گفت: سه تن بودند و چهارميشان سگشان بود و مى گويند: پنج تن بودند و ششميشان سگشان بود ـ تير به تاريكى مى افكنند ـ و مى گويند: هفت تن بودند و و هشتميشان سگشان بود. بگو: پروردگار من به عدد آنها داناتر است و شمار ايشان را جز اندك كسان نمى دانند. و تو درباره آنها جز به ظاهر مجادله مكن و از كس نظر مخواه . هرگز مگوى: فردا چنين مى كنم، مگر خداوند بخواهد. و چون فراموش كنى، پروردگارت را به يادآر و بگو: شايد پروردگار من مرا از نزديك ترين راه هدايت كند . و آنان در غار خود سيصد سال آرميدند و نُه سال بدان افزوده اند . بگو: خداوند داناتر است كه چند سال آرميدند. غيب آسمانها و زمين از آنِ اوست. چه بيناست و چه شنواست. جز او دوستى ندارند و كس را در فرمان خود شريك نسازد . از كتاب پروردگارت هر چه بر تو وحى شده است تلاوت كن. سخنان او را تغيير دهنده اى نيست. و تو جز او پناهگاهى نمى يابى. از تأمّل در اين آيات برمى آيد كه پرداختن به جنبه هايى همچون زمان و مكان دقيق قصّه اصحاب كهف و تعداد افراد، پيام تربيتى آن را كم رنگ مى كند. اين ناديده انگارىِ عامدانه در همه مواردِ مشابه جريان دارد. امّا آن جا كه پرسش مخاطب از چيزى است كه در پاسخ آن، خير و نصيحت نهفته است، قرآن هرگز روش ناديده انگارى را در پيش نمى گيرد; بلكه با تأنّى و تأمّل آن را پاسخ مى گويد. از اين قبيل است: