پایگاه تخصصی فقه هنر

مبانی هنری قصه های قرآن-ج1-ص75

وحى» نظر داريم و مى خواهيم نشان دهيم كه در قرآن، صدق و امانت وحى با جنبه بلاغى و هنرى آن نيز متّحد و سازگار است، زيرا بلاغت و هنر واقعى با در نظر گرفتن حال مخاطب معنا مى يابد.

قصّه هاى قرآن منتخب واقعيّت هاى زندگى بشرند

درست است كه قصّه هاى قرآن جزئى از وحى نازل بر پيامبرند و صبغه اى آسمانى دارند; ليكن اين قصّه ها بر بشر فرود آمده اند تا مردم با آن ها ارتباط برقرار كنند، از آن ها پند گيرند، زندگى خويش را در آن ها متجلّى ببينند، و با آن ها زندگى كنند. از اين رو، قصّه هاى قرآن منتخبِ همين واقعيّات موجود در زندگى بشرند; با همين اشخاص و مكان ها و زمان ها كه براى ما آشنايند و اگرچه اكنون عيناً حضور ندارند، مشابه آن ها بسيار است. و اگر چنين نباشد، چگونه امروزيان از قصّه هاى ديروزيان درس گيرند و با آن ها رابطه برقرار كنند؟ اين سنّت هاى هميشه جارى در رگ تاريخ، براى انسانِ امروز از همان حتميّتى برخوردار است كه براى انسان ديروز بود: سُنَّةَ اللهِ فِى الَّذينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللهِ تَبْديلاً.(1) اين سنّت خداوندى است كه در ميان پيشينيان نيز بود و در سنّت خدا تغييرى نخواهى يافت.

ارزيابى عمومى نظريّه «راه يافتن خيال به قصّه هاى قرآن» – ادلّه چهارگانه اين

نظريّه

برخى از پژوهندگان معتقدند كه قصّه قرآنى نيز داراى سبك قصّه هاى ادبى است و تنها به ذكر اخبار تاريخى نپرداخته، بلكه به تناسبِ فضا و حال و هواى خاصّ خود، كاهش ها و افزايش هايى را در واقعيّت صورت داده است. اين


1. احزاب / 62.