پایگاه تخصصی فقه هنر

حکم نقاشی و مجسمه سازی از نگاه شریعت (2)-ج1-ص20

مفاد روايت ـ چنان كه پس از دقت و درنگ درمجموعه فقرات آن به دست مى آيد ـ ايناست كه آنچه از تمام جهات حرام است درآن فساد است و آنچه در بر دارندهٌ فسادمحض است از تمام جهات حرام است; نه اين كه هرچه حرام است درآن فساد محض وجوددارد. بنا بر اين حصر، حقيقى است وحكم مزبور از آن استفاده نمى شود مورد بحثاز قبيل عام مورد ادعا نيست كه اگر درمورد خودش تمسك به آن را جايز بدانيم حالفرد مشكوك كشف شود; بلكه ـ چنان كه بيان شد ـ اين روايت همان گونه كه ازفقرات آن هويدا است متعرض آن دسته از موضوعات است كه در آن فساد يا صلاح محضاست يا در بردارندهٌ صلاح است و احياناً در فساد به كار گرفته مى شوند. حصراگر چه حقيقى باشد موجب نمى شود كه حكمى خارج از مدلول كلام به دست آيد. گوياروايت گفته است: حرمتى كه ناشى از موضوعات است منحصر در جايى است كه در آنهافساد باشد و حرمتى كه ناشى از نفس عمل است ـ چنان كه محلّ بحث ماست ـ موضوعاًاز مفاد اين روايت خارج است و اين امر باعث اضافى شدن حصر نمى گردد. (48)

افزون بر اشكالات محتوايى فوق، روايت تحف العقول دچار ضعف سند است.