حکم نقاشی و مجسمه سازی از نگاه شریعت (2)-ج1-ص16

انّ عليّاً (ع) كره الصور فى البيوت; على (ع) از وجود تصوير در خانه اكراهداشت. (36)

بااين ادعا كه اين روايت ـ به ضميمهٌ روايت ديگر كه در باب:(على (ع) هرگز كارحلالى را مكروه نمى داشته است) (37) وارد شده است ـ دلالت برحرمت نگهدارى تصاويردارد.

شيخ انصارى به استدلال به اين روايت چنين مناقشه كرده است:

اين كه وارد شده كه على (ع) كار حلال را مكروه نمى دانسته برمباحى حمل مى شودكه انجام دو طرف آن برابر است; زيرا آن حضرت (ع) قطعاً كار مكروه را ناپسندمى شمرده است. (38)

از آنجا كه كراهت مذكور در روايت نخست اعم از حرمت و كراهت اصطلاحى است: دلالتبرحرمت نگهدارى تصاوير ندارد. مضافاً بر اين كه مقيد ساختن به خانه ها خوداشعار به جواز نگهدارى آنها دارد. و منع تنها بدين خاطر است كه خانه براىنماز مهيّا شده باشد.

دليل هشتم: درمكارم الاخلاق از حلى از امام صادق(ع) آمده است:

گاه براى نماز به پا مى خيزم و چون مى بينم درمقابل من متكايى است كه برروى آنتصاوير پرنده است برروى آن لباس مى افكنم.

و نيز فرمود:

گاه از شام برايم هديه مى آورند كه برروى آن تصاوير پرنده نقش شده است،بدينخاطر فرمان مى دهم سرآن پرنده را تغيير دهند و تصوير بسان درخت شود.

و فرمود:

هرگاه انسان تنها مى شود شيطان براى وسوسه او به شدت به تكاپو مى افتد. (39)

شيخ انصارى در پاسخ از اين روايت آورده است:

روايت حلى به هيچ وجه دلالت بروجوب ندارد.(40)

درمصباح الفقاهه آمده است :

اين كه امام (ع) فرمان مى دهد درپارچه اى كه برايش هديه آورده شده، تغيير دادهشود، تنها بدان معناست كه خود امام چنين كارى را انجام داده باشد و پيداست كهعمل امام (ع) دلالت بروجوب ندارد. و اين فرمان با ساير فرمانهاى صادراز طرفامام (ع) كه دلالت بروجوب دارد قابل قياس نيست… افزون براين، روايت مرسل استو استناد به آن جايز نيست. (41)