پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص131
است(1) و اگر على بن اسماعيل فطحى مذهب باشد، روايت موثّقه مى شود. لازم به يادآورى است كه على بن اسماعيل هر كدام از آن دو باشد، از طبقه پنجم است، چون ابن ابى عمير كه از طبقه ششم است از او نقل روايت كرده است.(2) در مجموع روايت يادشده چه صحيحه و چه موثّقه باشد قابل اعتماد است.
فقيهان نيز براساس آيه يادشده، به حرمت غنا فتوا داده اند. آنان دليل حرمت غنا را وعده عذاب در آيه دانسته اند. چنان كه صدوق(قدس سره)در من لا يحضره الفقيه چنين آورده است:
والغناء مما أوعد اللّه عزّوجلّ عليه النار و هو قول اللّه عزّوجلّ: «وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَشْتَرِى لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْم ويَتَّخِذَها هُزُوًا أولـئك لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ»:(3) و غنا از چيزهايى است كه خداى عزوجل بر آن وعده عذاب داده است و آن گفته خداى عزّوجلّ است: «وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَشْتَرِى لَهْوَ الْحَدِيثِ…».
در مقنع نيز چنين گفته است: «و إيّاك و الغناء فإنّ اللّه توعّد عليه النار»:(4) بپرهيز از غنا چرا كه خداوند بر ارتكاب آن وعده عذاب داده است.
1 . فطحى مذهب كسى است كه بعد از امام صادق(عليه السلام) به امامت عبداللّه، فرزند بزرگ امام صادق قائل باشد. فطحيه از فطْح به معناى گشودگى و پهن قرار دادن چيزى است (جوهرى; الصحاح; ج 1، ص 392 ـ فطح). علّت نام گذارى به فطحيه يا از آن جهت است كه عبداللّه پيشانى و جلو سرش بلند بوده است يا آنكه پاهاى پهنى داشته است يا آنكه فطحيه منسوب است به شخصى به نام عبداللّه فطيح، وى رئيس كسانى بود كه اين انحراف را در مذهب اهل بيت(عليهم السلام) پديد آوردند (محمّدبن حسن طوسى; اختيار معرفة الرجال; ج 2، ص 524). ملاّ على كنى مى گويد: برخى بر اين باورند كه فطحيه به امامت عبداللّه افطح و ساير ائمه اثناعشر اعتقاد دارند. آنان وى را ميان امام صادق(عليه السلام) و امام كاظم(عليه السلام)قرار مى دهند (توضيح المقال; ص 218). شهيد ثانى او را بين امام كاظم و امام رضا(عليهما السلام)قرار داده است (مسالك الافهام; ج 7، ص 60).
2 . على مروجى; موسيقى و غنا در آئينه فقه; ص 53 – 56.
3 . صدوق; من لا يحضره الفقيه; ج 4، ص 58.
4 . همو; المقنع; ص 455.