پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص121

واجبات هر مسلمان و مؤمنى است; از اين رو امام صادق(عليه السلام)مى فرمايد: اگر كسى يك قيراط از زكات خود را پرداخت نكند مؤمن و مسلمان نيست و كرامتى ندارد (من منع قيراطاً من الزكاة فليس هو بمؤمن و لا مسلم و لا كرامة له).(1)

2. به فرض آنكه آيه يادشده در صدد بيان اوصاف مؤمنان كامل باشد، برخى از آيات ديگرى كه واژه لغو در آنها به كار رفته است و مفسّران آن را بر غنا تطبيق داده اند، نه تنها در صدد بيان اوصاف مؤمنان راستين نيست، بلكه مخاطب اصلى در آن آيات توبه كنندگانى هستند كه پس از توبه، عمل صالح انجام مى دهند « وَ مَـن تَابَ وَ عَمِلَ صَــلِحًا فَإِنَّهُ يَتُوبُ إِلَى اللَّهِ مَتَابًا » .(2) بديهى است آنان مسلمانان و مؤمنان عادى هستند كه خطاب به آنها مى گويد:

«وَ الَّذِينَ لاَ يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَ إِذَا مَرُّواْ بِاللَّغْوِ مَرُّواْ كِرَامًا»:(3) آنان كسانى هستند كه در مجالس لهو حضور نمى يابند و چون بر مردمى كه مشغول لغو و غنا هستند بگذرند، خود را گرامى مى دارند و از آنها روى بر مى گردانند.

3. همچنين مخاطب در آيه 55 سوره قصص كه واژه لغو در آن آمده است، اهل كتاب است «الَّذِينَ ءَاتَيْنَـهُمُ الْكِتَـبَ مِن قَبْلِهِ…»(4) و مخاطب در اين آيات مؤمنان راستين نيستند; از اين رو اين ادّعا كه آيات داراى واژه لغو نمى تواند دليل حرمت لغو باشد; چون مخاطب در آن آيات مؤمنانِ راستين است، ادّعاى تمامى نيست.

قرضاوى ادّعا كرده است كه واژه لغو در آيه «واِذا سَمِعوا اللَّغوَ اَعرَضوا عَنهُ»(5)به معناى قول سفيه است; مانند: سبّ و شتم; چنان كه ادامه آيه يادشده همين امر را