پایگاه تخصصی فقه هنر

پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص118

با توجّه به ديدگاه هاى ديگر درباره لغو، بحث در اين است كه آيا همه موارد

لغو در آيات، حرام است، يا آنكه برخى از موارد لغو حرام و برخى ديگر مكروه است؟

1. برخى(1) ادّعا كرده اند كه لغو به طور مطلق حرام است; زيرا در روايت ابو خالد كابلى، امام زين العابدين(عليه السلام)، لغو خنده آور را از جمله گناهان هتك كننده عصمت شمرده است.

در قسمتى از روايت يادشده چنين آمده است:

والذنوب الّتى تهتك العصم: شرب الخمر و اللعب بالقمار و تعاطى ما يضحك الناس من اللغو و المزاح و… :(2) و گناهانى كه هتك عصمت مى كند شرب خمر، قمار بازى و گفتوگو بر سر چيزهايى است كه موجب خنده مردم شود، مانند: لغو، مزاح و … .

امّا اين ادّعا كه همه مصاديق لغو حرام است، ناتمام است; زيرا:

اوّلا، سند روايت يادشده ضعيف است و راويان آن مجهول اند.

ثانياً، موضوع لغو در آن روايت، لغوى است كه موجب هتك عصمت و ريختن آبروى مردم مى شود كه چنين عملى به طور قطع حرام است، روشن است كه همه مصاديق لغو چنين ويژگى ندارد; زيرا تعبير امام در لغو حرام چنين است: «والذنوب الّتى تهتك العصم» يعنى گناهانى كه هتك عصمت مى كند; مانند: مسخره كردن، استهزا و… بديهى است هرگونه لغوى سبب هتك عصمت نمى شود.

ـ برخى گفته اند: نمى توان گفت كه لغو خنده آور، اگر موجب هتك عصمت و حيثيّت اشخاص نگردد حرام است، بلكه لغوى كه موجب خنداندن و شادى مردم مى شود، از كارهاى مباح مى باشد. بر اين اساس لغوى كه سبب شادى ديگران


1 . سيّدابوالقاسم خويى; مصباح الفقاهه; ج 1، ص 650.

2 . حرّ عاملى; وسائل الشيعه; ج 16، ص 282.