پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص103

امّا در مقابل، برخى از مفسّرانى كه به تفسير لغت اهميّت مى دهند مانند: زمخشرى،(1) فخرالدين طريحى،(2) امين الاسلام طبرسى(3) و نيز بسيارى از مفسّران اهل سنّت، مانند: ابن جرير طبرى،(4) قرطبى،(5) ابن كثير(6) و… نقل كرده اند كه مراد از «سامدون» اهل غنا و تغنّى است; آنان گفته اند كه «سمد» در لغتِ طايفه بنى حمير به معناى غناست; از اين رو وقتى گفته مى شود: «سمد لنا» يعنى براى ما غنا كرد (غنى لنا).

بر اين اساس آيه در مقام بيان نوع معارضه مشركان با قرآن است; بدين

صورت كه مشركان هرگاه آيات قرآن را مى شنيدند، با غنا با آن معارضه مى كردند تا مردم را از گوش فرا دادن به قرآن باز دارند.

بر اساس آنچه بيان شد، سمد به معناى غناست و معناى جمله «وَ أَنتُمْ سَـمِدُونَ» چنين مى شود: و شما با غنا با قرآن معارضه مى كنيد. اگر معناى يادشده تمام باشد جمله «و انتم سامدون» تنها آيه اى است كه در قرآن به صراحت به معناى غنا آمده و از آن نهى كرده است.

در صورت اين ادّعا كه سمد نمى تواند به معناى غنا باشد; زيرا خطاب آيه به مشركان معاصر پيامبر است كه مكى هستند و مفسّران نيز گفته اند سوره نجم از سوره هاى مكى است،(7) باز آيه بر حرمت غنا دلالت دارد; زيرا «سامدون» به معناى مرتكبان لهو مى باشد و غناكنندگان، يكى از مصاديق آيه خواهند بود.