پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص76

ـ «وَ إِذَا مَرُّواْ بِاللَّغْوِ مَرُّواْ كِرَامًا».(1)

ـ «وَ الَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ».(2)

ظاهرِ جملات بالا خبريّه است، ولى هريك از جملات خبريّه يادشده در مقام انشاست و معناى آن وجوب اجتناب از لغو و لزوم پرهيز از حضور در محافل لهو است. چون آيات يادشده بر غنا تطبيق داده شده است معنايش در مورد غنا، لزوم اجتناب از غنا و مجلس غناست.

استفاده از جمله خبرى در مقام انشا، گاهى مثبت است; مانند: «وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَـهَدُواْ»:(3) و كسانى كه به عهد خود هنگامى كه عهد بستند ، وفا مى كنند.

معناى آيه يادشده در حقيقت اين است كه مؤمنان بايد به پيمان هاى خود وفا كنند.

گاهى جمله خبرىِ در مقامِ انشا، منفى است; مانند:«لَّيْسَ عَلَى الضُّعَفَآءِ وَلاَ عَلَى الْمَرْضَى وَلاَ عَلَى الَّذِينَ لاَ يَجِدُونَ مَا يُنفِقُونَ حَرَجٌ…»:(4) بر ضعيفان و بيماران و آنها كه وسيله اى براى انفاق ندارند ايرادى نيست.

در مورد غنا نيز هر دو شيوه يادشده به كار گرفته شده است، چنان كه جمله «وَ إِذَا مَرُّواْ بِاللَّغْوِ مَرُّواْ كِرَامًا»، جمله خبرى مثبت و در مقام انشاست و جمله «وَ إِذَا سَمِعُواْ اللَّغْوَ أَعْرَضُواْ عَنْهُ» و نيز جمله «وَ الَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ» جمله خبرى منفى در مقام انشاست. مفاد هر سه آيه يادشده وجوب اجتناب از لغو است.