پایگاه تخصصی فقه هنر

پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص68

2. وعد و وعيد

يكى از روش هايى كه فقيهان مانند شيخ صدوق(1) و طباطبائى (صاحب رياض)(2) بر اساس آن حكم حرمت غنا را از طريق قرآن استفاده كرده اند، توجّه به وعد و وعيد در آيات مربوط به غناست. در برخى از آيات براى كسانى كه اهل غنايند، وعده عذاب داده شده است كه از آن در اصطلاح علم كلام به وعيد ياد مى شود; چنان كه اگر بندگان خدا از غنا دورى كنند، به آنان وعده پاداش داده شده است كه از آن نيز در اصطلاح علم كلام به وعد ياد مى شود.

معناى اصطلاحى وعد و وعيد

در اينجا مناسب است با تعريف وعد و وعيد كه از اصطلاحات علم كلام اند آشنا شويم.

متكلّمان در تعريف وعد گفته اند:

الوعد هو الإخبار بوصول نفع إلى الغير أو دفع مضرة عنه فى المستقبل من جهة المخبر: وعد خبرى است كه بيانگر دست يابى ديگرى به نفع يا برطرف شدن ضرر از آن در آينده از جانب خبر دهنده است.

آنان در تعريف وعيد نيز گفته اند:

الوعيد كلّ خبر يتضمّن إيصال ضرر إلى الغير أو تفويت نفع عنه فى المستقبل:(3) وعيد خبرى است كه از وارد شدن ضرر به ديگرى يا برطرف شدن نفعى را از آن در آينده حكايت مى كند.


1 . صدوق; المقنع; ص 455.

2 . سيّد على طباطبائى; رياض المسائل; ج 13، ص 263.

3 . ابن ميثم بحرانى; قواعد المرام; ص 157 – 158. ابراهيم بن نوبخت; الياقوت; ص 63.