پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص54
برخى غنا را آوازِ با ترجيعى مى دانند كه متناسب با مجالس لهو خوانده شود; چنان كه در تعريف خود چنين آورده اند: «الغناء المحرّم عبارة عن الصوت المرجّع فيه على سبيل اللّهو والباطل والاضلال عن الحق، سواء تحقّق فى كلام باطل أم فى كلام حق».(1)
برخى ديگر نيز غنا را با همان محتوا و با تعبيرى متفاوت، چنين تعريف كرده اند: «الغناء هو مدّ الصوت وتلحينه على الكيفيّات اللّهويّة المعروفة من مجالس اللّهو وعند أهله سواء صحبه شىء من آلات الطرب أم لا».(2)
مى توان دو تعريف يادشده را به بيان شيخ انصارى در بحث از ادلّه حرمت غنا تأييد كرد. وى مى گويد:
مفاد ادلّه حرمت غنا، صداى داراى ترجيعى است كه به گونه لهوى خوانده شود; زيرا چنان كه لهو با ابزار و آلات لهوى مثل تار محقّق مى شود، با صداى انسان به تنهايى نيز محقّق مى گردد.
وى در ادامه مى گويد:
هر صدايى كه لهو و از آواز اهل فسق و معصيت باشد حرام است، هرچند فرض شود كه غنا نيست و هر چيزى كه لهو نباشد حرام نيست، هرچند بر فرض (غيرمحقّق) بر آن غنا صدق كند.
وى در پايان مى گويد:
دليلى بر حرمت غنا نيست، مگر از جهت باطل، لهو، لغو و زوربودن(3)
1 . سيّد ابوالقاسم خوئى; مصباح الفقاهه; ج1، ص 485 – 486.
2 . محمّدامين زين الدين; كلمة التقوى; ج4، ص17.
3 . شيخ انصارى; المكاسب; ج1، ص296.