پایگاه تخصصی فقه هنر

پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص49

بنى عباس باشد; به اين صورت كه مردان به زنان وارد شوند و به باطل سخن بگويند و از ابزار لهو مانند: تار، عود و… استفاده كنند. عبارت فيض كاشانى در وافى چنين است:

والذى يظهر من مجموع الأخبار الواردة فيه اختصاص حرمة الغناء وما يتعلّق به من الأجر والتعليم والاستماع والبيع والشراء كلّها بما كان على النحو المعهود المتعارف فى زمن بنى أميه وبنى عباس من دخول الرجال عليهنّ وتكلّمهنّ بالأباطيل ولعبهنّ بالملاهى من العيدان والقضيب وغيرها… .(1)

7. صداى متناسب و مقتضى طرب

برخى از فقيهان در تعريف غنا، تناسب آهنگ در آواز را شرط محورى براى غنا دانسته اند و بر اين باورند كه اگر در صدايى تناسب نباشد، عنوان غنا بر آن صادق نخواهد بود. محمّدرضا آل الشيخ در تعريف غنا چنين گفته است: «إنّ الغناء هو الصوت المتناسب الذى من شأنه بما هو متناسب أن يوجد الطرب أعنى الخفّة بالحدّ الّذى مرّ فما خرج منه فليس من الغنا فى شىء».(2)

وى پيش از بيان تعريف و براى توجيه آن، توضيحاتى دارد كه امام خمينى آن را به طور مفصّل نقل و نقد كرده است. توضيحات نام برده با جمع بندى و اختصار به شرح ذيل است:

محمّدرضا آل الشيخ ضمن آنكه غنا را از بارزترين مظاهر نيكويى و مطلوب انسان مى داند، معتقد است كه خرد بشرى از توصيف حسن و نيكويى متحيّر است و به اصطلاح نيكويى از مقولاتى است كه «يدرك ولا يوصف».


1 . فيض كاشانى; الوافى; ج17، ص218.

2 . سيّدروح اللّه موسوى (امام خمينى); المكاسب المحرمه; ج 1، ص 202.