پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص39

برخى غنا را به صداى طرب آور تعريف كرده اند: «أنه الصوت المطرب».(1) در اينجا لازم است تأمّل بيشترى در معناى طرب صورت پذيرد; زيرا واژه يادشده نيز نقش كليدى در موضوع و ديگر مباحث غنا دارد.

اهل لغت در تعريف طرب، عبارت هاى گوناگون و گاه متغاير به كار برده اند:

1. «أنّ الطّرب خفّة تصيب الرجل من شدّة سرور أو غيره»:(2) طرب، سبكى و خفتى است كه از شدت شادى و غير آن به انسان دست مى دهد.

2. «الطرب… حلول الفرح وذهاب الحزن»:(3) طرب، واردشدن شادمانى و رفتن اندوه از انسان است.

3. «هو خفّة تلحقك سواء تسرّك أو تحزنك فهى تعترى عند شدّة الفرح أو الحزن أو الغم»:(4) طرب سبكى و خفّتى است كه بر انسان وارد مى شود، اعم از آنكه او را شادمان يا محزون نمايد; بنابراين سبكى به هنگام شدّت شادمانى و يا شدّت حزن و اندوه، عارض مى شود.

4. «طَرَبَ (طَرباً) طَرِب من باب تَعِبَ وهى خفّة تصيبه شدّة حزن أو سرور والعامة تخصّه بالسرور»:(5) طرب از باب تَعِبَ به معناى سبكى و خفّتى است كه به