پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص32

در اين روايت از خريدِ كنيزِ داراىِ صداى نيكو پرسيده شده است. از پاسخ امام(عليه السلام)استفاده مى شود كه اگر خواندن كنيزك، شنونده را به ياد بهشت بيندازد، خريد او اشكالى ندارد.

اگر پرسيده شود كه در روايت يادشده سؤال از كنيز داراى صداست، نه كنيز داراى صداى نيكو، پاسخ اين است كه از پرسش و پاسخ در روايت استفاده مى شود كه مراد صرف صدا نيست، بلكه مراد صداى نيكويى است كه انسان به آن متمايل مى شود و اين يك برداشت عرفى است; زيرا اگر به كسى گفته شود: بخوان و وى بگويد: صدا ندارم، متفاهم عرفى اين بيان، آن است كه صداى خوش و نيكو ندارد.

همچنين نغمات داوودى و مناجات حضرت سجاد(عليه السلام) ضرب المثل است. در روايت آمده است كه مناجات امام سجاد(عليه السلام) به گونه اى نيكو و دلربا بود كه رهگذران از شنيدن آن از حال مى رفتند.(1) از اين روايت معلوم مى شود كه مناجات آن حضرت با صوت نيكو و جذّاب بوده است.

حُسن صدا در روايات با تعبيراتى مانند «اجمل الجمال»، «حلية القرآن» به عنوان صفات پيامبران و امامان(عليهما السلام) آمده است.(2) بديهى است چيزى كه صفت پيامبر يا امام باشد فى نفسه اشكالى ندارد. همچنين گزارش شده است كه برخى در حضور پيامبر(صلى الله عليه وآله) به خواندن اشعار مى پرداخته اند.(3) بنابراين صداى نيكو به تنهايى نمى تواند در تحقّق موضوع غنا كافى باشد.

2. بر فرض اينكه انسان شك كند كه صداى نيكو بدون ترجيعِ طرب آور،