پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص28
نيز بر آن صدق مى كند; ولى چنان نيست كه هرجا موسيقى صادق باشد عنوان غنا بر آن منطبق شود.
توضيح اينكه، غنا در اصطلاح فقيهان و انديشمندان صدايى را شامل مى شود كه افزون بر نيكويى و ترجيع، از ويژگى اطراب به معناى سبكسرى، لغويّت و لهويّت نيز برخوردار باشد. بديهى است صداى نيكوى داراى ترجيع، از آهنگ و ريتمى منظّم برخوردار است و از اين حيث موسيقى بر آن صدق مى كند; ولى چنان نيست كه هرجا موسيقى صادق باشد، غنا نيز بر آن انطباق پيدا مى كند; زيرا ويژگى اساسى غنا، اطراب به معناى سبكسرى و لغويّت است. بديهى است اين ويژگى در بسيارى از موارد و مراتب موسيقى تحقّق نمى يابد.
با توجّه به آن چه گذشت مى توان گفت كه مباحث موسيقى داراى سه قلمرو است و هر كدام بايد به صورت مستقل مورد بررسى قرار گيرد.
از موضوعات مهم فقهى، بحث از ابزار موسيقى است كه فقيهان از آن با عنوان آلات لهو بحث كرده اند.(1) ولى اكنون اين پرسش ها مطرح است كه آيا استفاده از ابزار موسيقى به صورت مطلق حرام است؟ يا آنكه اگر استفاده از آنها به صورت لهوى باشد حرام خواهد بود؟ ساخت ابزار موسيقى چه حكمى دارد؟ ساخت ابزار موسيقى و استفاده از آنها در فعاليّت هاى نظامى، سرودهاى انقلابى، ادبى و… چه حكمى خواهد داشت؟ و… .
1 . محقّق حلّى; شرايع الاسلام; ج 4، ص913. علاّمه حلّى; تحرير الاحكام; ج 5، ص250. ابن العلاّمه; ايضاح الفوائد; ج 4، ص 423.