پژوهشی در غنا از نگاه قرآن و روایات تفسیری-ج1-ص23
معناى خوشايند و لذّت بخش، تركيب يافته است.(1)
در فرهنگ فارسى عميد آمده است: «موسيقى (مُ ـ سِ ـ قِ) مأخوذ از يونانى، فن آوازخوانى و نواختن ساز، آهنگى كه موجد حزن يا نشاط و محرّك احساسات است، مى باشد.»(2)
برخى بر اين باورند كه موسيقى به معناى هر يك از نُه ربّ النوع اساطيرى يونان است كه حامى هنرهاى زيبا بودند.(3)
براى دريافت معناى اصطلاحى موسيقى، سراغ ديدگاه هاى كسانى مى رويم كه برداشت آنان در اين زمينه داراى اعتبار علمى است.
بسيارى از انديشمندان، موسيقى را به گونه اى تعريف كرده اند كه شامل مصاديق بسيارى مى شود و غنا يكى از مصاديق آن است. بر اساس ديدگاه آنان موسيقى، نغمه هايى است كه به صورت موزون و بر اساس قواعد علمى پديد مى آيد.
براى نمونه، ابن خلدون مى گويد: «موسيقى شناخت صداها و نغمه ها از يكديگر و اندازه گيرى آنها با عدد است.»(4)
محمود آملى مى گويد: «موسيقى در لغت يونانى لحن است و لحن عبارت است از: اجتماع نغمه هاى گوناگون كه از ترتيب معيّن و تعريف شده اى برخوردار است.»(5)
1 . عبدالقادر بن غيبى حافظ مراغى; مقاصد الالحان; مبحث تعليقات; ص 169.
2 . فرهنگ فارسى عميد; ج 3، ص 2336.
3 . محمّد حسين بن خلف تبريزى; برهان قاطع; ج 4، ص 2052.
4 . ابن خلدون; تاريخ ابن خلدون; ج 1، ص 479.
5 . محمّد بن محمود آملى; نفايس الفنون فى عرايس العيون; (قسم دويم در علوم اوايل، مقاله سوم در اصول رياضى); ص 80.